Jaagpaden

Heb je een vraag over het jaagpad en vind je hier het antwoord niet of wil je iets melden over een jaagpad? Contacteer ons dan.

Wat zijn jaagpaden?

Jaagpaden zijn de verharde of onverharde trekwegen langs weerszijden van de kanalen. Het gebruik van het jaagpad is geregeld in het ‘Algemeen Reglement der Scheepvaartwegen van het Koninkrijk’ (Koninklijk Besluit van 15 oktober 1935) en binnenkort door het uitvoeringsbesluit Jaagpaden van het Scheepvaartdecreet (2022)..

Jaagpaden vervullen een specifieke rol in de beheers- en (transport)economische functie van waterwegen. Een jaagpad moet namelijk toelaten de waterwegen te beheren en te onderhouden. Het jaagpad kan tevens bedrijven de mogelijkheid bieden om gebruik te maken van de waterweg voor het (na)transport van goederen. In sommige gevallen is de ruimte van een jaagpad ook noodzakelijk om overslagactiviteiten te realiseren daar het jaagpad zorgt voor aansluiting van de kaaimuur met het bedrijventerrein.

Het jaagpad is met andere woorden in de eerste plaats een dienstweg:

• voor de transportfunctie van de waterweg (overslag en aan- en afvoer van goederen van bedrijven);
• voor toezicht, inspectie, onderhoud van waterweginfrastructuur en de toegang tot vaartuigen;
• voor de waterbeheersing (toezicht, inspectie, onderhoud van kunstwerken, oevers, enz.);
• voor het uitvoeren van infrastructuurprojecten.

Daarnaast hebben jaagpaden ook een functie als ontsluitingsweg voor bepaalde percelen (bv. landerijen, woningen) en als dienstweg voor andere overheidsdiensten die werken moeten uitvoeren langs de jaagpaden in functie van o.a. waterzuivering, waterkwaliteit, elektriciteitsvoorziening, bermonderhoud, rattenbestrijding, etc.

Sinds enkele decennia is het recreatief medegebruik van de jaagpaden sterk geëvolueerd. De Vlaamse Waterweg nv vindt het daarom noodzakelijk om bij te dragen aan het comfort en de veiligheid van recreanten op het jaagpad, voor zover er geen conflict optreedt met de primaire functie van de waterweg.

Wie mag op het jaagpad komen?

De toegang tot het jaagpad wordt geregeld door art. 93 van het Algemeen Reglement der Scheepvaartwegen van het Koninkrijk. De borden (C3-verbodsbord met blauwe onderborden) die aan de toegang van het jaagpad zijn geplaatst geven meer duidelijkheid over de toegankelijkheid van het jaagpad in. 

Algemeen zijn jaagpaden toegankelijk voor voetgangers, (elektrische) fietsers, bromfietsers klasse A en het bevoegde personeel van De Vlaamse Waterweg nv in de uitoefening van haar taken.

Speed pedelecs (bromfietsen klasse P) mogen al op een aantal jaagpaden rijden en zullen op termijn overal op het jaagpad toegelaten worden. De onderborden van de signalisatie regelen de toegang. ‘Bromfietsen klasse P’ of ‘speed pedelecs’ moet letterlijk vermeld staan als uitzondering op het verbodsbord, om rechtsgeldig met je speed pedelec op het jaagpad te rijden:

Waar je dit onderbord tegenkomt, mag je dus met je speed pedelec op het jaagpad. Waar dit nog niet zo is, moeten de onderborden nog aangepast worden en is het gebruik van speed pedelecs tot dan verboden. Opgelet: net zoals iedere jaagpadgebruiker moet ook een speed pedelec zich houden aan de maximumsnelheid van 30 km/u (zie lager).

Auto’s zijn doorgaans verboden op de jaagpaden. In sommige gevallen kan echter een toelating verkregen worden voor het rijden met motorvoertuigen op jaagpaden. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

• De werknemers van bedrijven die in opdracht van De Vlaamse Waterweg nv werken uitvoeren, krijgen onder bepaalde voorwaarden een toelating om op het jaagpad te rijden;
• In het kader van watergebonden activiteiten kunnen werknemers van bedrijven een toelating krijgen om met voertuigen over een beperkte afstand op het jaagpad te rijden;
• Er kan een toelating verleend worden aan actieve schippers, scheepsbevrachters, rederijen, scheepsherstellers en bevoorraders, binnenvaartorganisaties, nutsmaatschappijen en andere overheidsinstellingen en openbare diensten.;
• Een bijzondere categorie zijn personen met een handicap die in functie van de hengelsport onder bepaalde strikte voorwaarden een toelating kunnen krijgen om met hun voertuig over een beperkte afstand op het jaagpad te rijden.

Voor meer informatie over jaagpadtoelatingen, zie hier.

Jaagpadtoelatingen

Je kan een toelating aanvragen om met één of meerdere motorvoertuigen op de jaagpaden te rijden die gelegen zijn langs de waterwegen in beheer bij De Vlaamse Waterweg nv. Voor meer informatie over de categorieën, tarieven en voorwaarden, klik hier.

Hoe snel mag ik rijden op het jaagpad? 30 km/u!

Volgens art. 93 van het Algemeen Reglement der Scheepvaartwegen van het Koninkrijk is de maximum toegelaten snelheid op het jaagpad 30 km/u. In onveilige zones kan de snelheid beperkt worden. Dit wordt aangegeven met de nodige signalisatie.

Uit een brede jaagpadbevraging met bijna 9.000 respondenten blijkt dat 70% van de gebruikers deze maximumsnelheid geschikt vindt. Het gevoel van onveiligheid en het risico op en de ernst van ongevallen neemt ook toe naarmate het snelheidsverschil groter wordt.

Alle gebruikers, ook fietsers, bromfietsers, auto's met toelating en het bevoegde personeel van De Vlaamse Waterweg nv in de uitoefening van hun functie, moeten daarom hun snelheid aanpassen o.a. wegens de aanwezigheid van andere weggebruikers, de weersomstandigheden, het zicht, de staat van de weg, en andere omstandigheden. Belangrijk is om voldoende veiligheidsafstand aan te houden t.o.v. andere gebruikers van het jaagpad en in alle omstandigheden te kunnen stoppen voor een hindernis.

Hou er ook altijd rekening mee dat de plaatselijke signalisatie steeds voorrang heeft op een eventuele jaagpadtoelating. Zo kan het verkeer op het jaagpad tijdelijk of definitief worden afgesloten of omgeleid voor (onderhouds)werken, los- of laadactiviteiten aan de kaaimuren of de organisatie van een evenement.

Het politioneel toezicht wordt uitgeoefend door het daartoe aangesteld personeel van De Vlaamse Waterweg nv en de federale en lokale politiediensten.

VISIE OP DE JAAGPADEN

In het voorjaar van 2023 stelde De Vlaamse Waterweg nv een nieuwe beleidsvisie over het functioneel en recreatief medegebruik op de jaagpaden voor. Verneem er meer over in het nieuwsbericht, of raadpleeg de volledige visietekst hier, of lees het antwoord op enkele veel gestelde vragen over deze beleidsvisie: 

• Mag ik met mijn speed pedelec op het jaagpad? 
  • Speed pedelecs (bromfietsen klasse P) mogen al op een aantal jaagpaden rijden en zullen op termijn overal op het jaagpad toegelaten worden. De onderborden van de signalisatie regelen de toegang. ‘Bromfietsen klasse P’ of ‘speed pedelecs’ moet letterlijk vermeld staan als uitzondering op het verbodsbord, om rechtsgeldig met je speed pedelec op het jaagpad te rijden. Waar dit nog niet zo is, moeten de onderborden nog aangepast worden en is het gebruik van speed pedelecs tot dan verboden.
     
• Zal er verlichting geplaatst worden langs de jaagpaden? 
  • Dit wordt niet standaard voorzien, maar op initiatief van lokale besturen is het op weloverwogen locaties wel mogelijk, om de veiligheid te verbeteren. Daarbij zijn er specifieke voorwaarden qua kleurspectrum, intensiteit, duurtijd, etc. Verlichting mag ook niet geplaatst worden in ruimtelijk kwetsbare gebieden. 
     
• Worden de jaagpaden in de winter sneeuw- en ijsvrij gemaakt?
  • In samenspraak met lokale besturen willen wij er voor gaan om de jaagpaden die deel uitmaken van fietssnelwegen sneeuw- en ijsvrij te houden. Het is daarbij van belang dat er niet gestopt worden aan de grenzen van een gemeente of gebied, maar dat volledige routes ijs- en sneeuwvrij gemaakt worden.